İstanbul’un Zemin Haritası: Nerede Oturmak Daha Güvenli?
Deprem gerçeğiyle yaşayan İstanbul’da, hangi ilçenin ne kadar sağlam bir zemine sahip olduğu artık sadece mühendisleri ilgilendiren bir konu değil. Özellikle 1999 Gölcük Depremi’nden sonra artan farkındalık, İstanbulluları “Nerede oturmak daha güvenli?” sorusuna yöneltti. Peki gerçekten hangi semtler daha sağlam zemine sahip?
Zemin Ne Kadar Güçlüyse, Risk O Kadar Az
Bir yapının depreme dayanıklılığı sadece malzeme kalitesiyle değil, zeminin jeolojik yapısıyla da doğrudan bağlantılı. İstanbul’daki bazı bölgeler yumuşak alüvyon zeminden oluşurken, bazı semtler kayalık ve daha rijit tabakalara sahip. Bu da olası bir depremde etkilenme seviyesini doğrudan belirliyor.
Sağlam Zemine Sahip İlçeler
İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin ve Kandilli Rasathanesi’nin paylaştığı zemin analizlerine göre, zemini nispeten daha sağlam olan bölgeler şunlar:
- Şişli (Teşvikiye, Nişantaşı çevresi)
- Beyoğlu’nun yüksek kotlu kesimleri
- Beşiktaş’ın kuzey bölgeleri (Etiler, Levent)
- Sarıyer (kayalık bölgeler)
- Kadıköy’ün Moda ve Koşuyolu gibi zemini kayalık alanları
- Üsküdar’ın üst kotları (Altunizade, Çamlıca çevresi)
Bu bölgelerde zemin genellikle sert kaya veya gevşek olmayan formasyonlardan oluştuğu için yapıların sarsıntıdan daha az etkilenmesi bekleniyor.
Yüksek Riskli Bölgeler
Aynı çalışmalara göre, riskin daha yüksek olduğu ve zeminin gevşek olduğu bölgeler ise şunlar:
- Avcılar
- Küçükçekmece
- Zeytinburnu
- Bakırköy Sahil hattı
- Fatih’in sahil kesimleri
- Maltepe ve Kartal’ın dolgu alanları
Bu bölgelerde zemin, genellikle alüvyon birikintileri ya da deniz dolgusu nedeniyle deprem dalgalarını büyütme eğiliminde. Bu da yıkım riskini artırabiliyor.
Yer Seçimi Kadar Yapı Güvenliği de Önemli
Unutmamak gerekir ki, sağlam bir zemine sahip olmak tek başına yeterli değil. Binanın yapım yılı, kullanılan malzeme, kolon-kiriş sistemi, zemin etüdü gibi birçok faktör de riski belirliyor. Ayrıca 2000 sonrası yapılmış, deprem yönetmeliğine uygun binalar tercih edilmeli.
